INFECTIOUS DISEASE

VIROLOGJI -  KAPITULLI I TREMBËDHJETË 

VIRUSI I GRIPIT (ORTHOMYXOVIRUS) 

Dr. Margaret Hunt
Professor Emerita
University of South Carolina School of Medicine

Përkthyes:
Adelina Tmava
Studente e Fakultetit të Mjekësisë

Dr. Lul Raka
Asistent i Mikrobiologjisë në Fakultetin e Mjekësisë të Universitetit të Prishtinës dhe Mikrobiolog në Departamentin e Mikrobiologjisë të Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike të Kosovës
Prishtinë
Kosovë

OBJEKTIVAT MËSIMORË

Vështrim mbi strukturën dhe veçoritë e virusit të gripit

Diskutim mbi patogjenezën, sëmundjen, gjenetikën, epidemiologjinë, parandalimin dhe trajtimin e gripit

Gripi (influenca) është sëmundje akute ngjitëse që shkaktohet nga viruset e familjes Orthomyxoviridae (figura 1): virusi i gripit A (figura 2), virusi i gripit B dhe virusi i gripit C (figura 3).Termi “grip” shpesh përdoret për çfarëdo sëmundje febrile të traktit respirator që përcillet me simptoma sistemike, të shkaktuara jo vetëm nga virusët e gripit por edhe nga agjentet e ndryshëm bakteror dhe virusët e tjerë.

Shpërthimet e gripit zakonisht ndodhin gjatë dimrit në vendet me klimë të butë. Në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, sezoni i gripit zakonisht fillon në tetor apo nëntor për ta mbërritur kulmin prej dhjetorit deri në mars (figurat 4-6).

Figura 1A
Struktura e Orthomyxovirusit
Imazhi i poshtëm: CDC PHIL
 

 

Figura 2
Gripi A © Dr Linda M Stannard, 1995, University of Cape Town. Përdorur me leje
 

Figura 4
Numri i mostrave të pranuara gjatë testimit mujor për gripin 1996-97. South Carolina DHEC
 

Potenciali i sëmundjes

Shpërthimet më të mëdha epidemike të gripit lidhen me tipet e gripit A ose B. Infeksioni me tipin B zakonisht është më i butë sesa ai me tipin A të virusit të gripit. Ndërkaq, tipi C lidhet me pasqyrë më të lehtë klinike.

Proteinat

Antigjenët e brendshëm (proteinat M1 dhe NP – figura 1) janë proteina tip specifike (antigjenë specifike) të cilat përcaktojnë tipin e virusit A, B apo C. Proteinat M1 të çdo anëtari të secilit tip kryqëzohen mes veti. Edhe proteinat NP të anëtarëve të secilit tip gjithashtu tregojnë reaktivitet kryqëzues.

Antigjenët e jashtëm (HA dhe NA) kanë më tepër variacione dhe janë specifikë për nëntipet dhe antigjenet. Ato e përcaktojnë nënllojin e gripit A, i cili është përgjegjës për shpërthimin epidemik të sëmundjes.

PATOGJENEZA DHE SËMUNDJA

Përhapja

Virusi përhapet nga një person në tjetrin përmes aerosoleve me diametër më të vogël se 10 μm, të cilat futen në traktin respirator. Ai gjithashtu mund të përhapet përmes fomiteve, pasiqë ka aftësi të mbijetojë shkurtazi në mukoza dhe përhapet nëse bie në kontakt me mukozën nazale para se të humb infektivitetin. Koha e inkubacionit është e shkurtër (rreth 18-72 orë).

Koncentrimi i virusit në sekretet e hundës dhe trakesë mbetet i lartë 24-48 orë pasi të shfaqen simptomat dhe mund të zgjasë më tepër tek fëmijët. Titri i virusit është zakonisht i lartë, kështu që në grimcat e vogla ka mjaft virione infektive për të filluar një infeksion të ri.

Vendi i infeksionit

Virusi i gripit infekton qelizat epiteliale të traktit respirator. Këto qeliza vdesin pjesërisht nga efekti direkt i virusit në to, e pjesërisht nga efekti i interferonit. Në stadin e mëvonshëm të infeksionit, vdekja e qelizave mund të rezultojë nga veprimi i limfociteve-T citotoksike. Si rrjedhojë e këtyre veprimeve, pakësohet efekti pastrues i cilieve duke çuar në pamundësinë e largimit të agjentëve infektiv nga trakti respirator. Dëmtimet e epitelit mbrojtës ia lehtësojnë qasjen patogjenëve të tjerë në qelizat e tjera. Megjithatë, viremia është shumë e rrallë.

Shërimi

Interferoni luan një rol me rëndësi në shërim, duke e ulur nivelin e shumëzimit viral. Shumica e simptomave të gripit të pandërlikuar (dhimbjet muskulare, rraskapitja, temperatura) ndërlidhen me induksionin efikas të interferonit. Përgjigjja e imunitetit qelizor është e rëndësishme në shkatërrimin e virusit. Përgjigjja e antitrupave shpesh nuk është sinjifikante derisa të largohet virusi. Riparimi i epitelit respirator fillon menjëherë, por mund të nevojitet ca kohë për t’u kompletuar plotësisht.

 

Më tepër për interferonin

Mbrojtja

Përgjegjja humorale është burimi kryesor i mbrojtjes ndaj virusit. IgG dhe IgA janë të rëndësishme kundër riinfeksionit. Antitrupat kundër proteinës HA janë më të rëndësishmit, pasi që neutralizojnë virusin dhe parandalojnë inicimin e infeksionit viral. Efekti i neutralizimit qëndron në bllokimin e ngjitjes së virusit për qelizën epiteliale, por gjithashtu mund të ndikojë edhe në stadet e tjera të hyrjes dhe zhveshjes së virusit. Antitrupat ndaj proteinës NA kanë efekt mbrojtës, pasiqë e ngadalësojnë përhapjen e virusit. IgG qëndrojnë më gjatë sesa IgA, prandaj ato luajnë një rol më të rëndësishëm në imunitetin afatgjatë.

Kuadri klinik

Sëmundja më tepër prek fëmijët e vegjël të moshës nën 5 vjeç dhe të moshuarit. Fëmijëve të vegjël shpesh ju mungojnë antitrupat e virusit të gripit, sepse nuk kanë qenë të ekspozuar asnjëherë ndaj tij. Pastaj, diametri i vogël i komponentave të sistemit respirator tek fëmijët e vegjël e predispozon bllokimin e sistemit respirator, sistemit sinusal apo gypit të Eustahut si rezultat i inflamacionit. Edhepse fëmijët me faktorë rreziku për ndërlikime të gripit tregojnë një nivel më të lartë  të vdekshmërisë, shumica e vdekjeve pediatrike ndodhin tek fëmijët që nuk kanë faktorë të lartë rreziku. Tek të moshuarit, gripi është më i rëndë për shkak të rënies së efektit të sistemit imunitar dhe/ose sëmundjeve obstruktive kronike të mushkërive apo sëmundjeve kronike të zemrës. 

Hulumtimet e CDC tregojnë se për çdo vit rreth 114,000 njerëz në SHBA hospitalizohen dhe rreth 36,000 vdesin për shkak të gripit. Gripi dhe pneumonia së bashku janë shkaktari numër 6 i vdekjeve në SHBA. Rastet më të shpeshta fatale të gripit i përkasin moshës > 65 vjeç. Hospitalizimi i fëmijëve nën 2 vjeç dhe i të personave mbi 65 vjeç ndodh kryesisht për shkak të gripit. Më 1918 shpërthimi i befasishëm i gripit spanjoll shkaktoi vdekjen e mbi 500,000 njerëzve në SHBA dhe më se 20 milion njerëzve në tërë botën. Shpërthimi i ”Gripit të Hong-Kongut” në vitet 1968-69 la të vdekur më tepër se 34,000 njerëz në SHBA.

 Simptomat dhe ndërlikimet

1.Gripi pa ndërlikime

• Temperaturë (38 - 40 °C)

• Mialgji, dhembje koke

• Simptomat okulare - fotofobi, rrjedhje lotësh, dhimbje

• Kollë i thatë, rrjedhje hundësh

2. Ndërlikimet pulmonare

• Krupi (laringotrakeobronkiti akut)- tek fëmijët e vegjël, simptomat përfshijnë kollën(sikur lehje), dispnenë dhe stridorin (gugatje gjatë inspirimit)

• Pneumonia primare nga virusi i gripit

•  Infeksionet dytësore bakterore. Shpesh përfshihen Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus dhe Haemophilus influenzae.

Rritja e niveli të lëngjeve dhe mungesa e pastrimit mukociliar në traktin respirator krijon terren të favorshëm për rritjen e baktereve.

Ndërlikimet shfaqen shpesh tek pacientët me sëmundje kronike obstruktive të mushkërive ose me sëmundje të zemrës. Problemet e lartëcekura mund të kenë qenë të pavërejtura deri para infeksionit me grip.

3. Ndërlikimet jopulmonare të gripit:

• Mioziti – Është i rrallë dhe më shpesh vërehet tek fëmijët pas infeksionit me gripin e tipit B.

• Ndërlikimet kardiake

• Encefalopatia -  Rritja e mbikëqyrjes tek pacientët më të rinj se 21 vjeç të hospitalizuar në Miçigen të SHBA gjatë sezonës së gripit të vitit 2002-2003, konstatoi praninë e 8 rasteve të encefalopatisë së shoqëruar me grip (figura 6A). Dy prej këtyre pacientëve( të moshave 2 dhe 5 vjeç) vdiqën. Ndërlikime të ngjashme të gripit janë raportuar edhe në Japoni. Encefalopatia, edhe në rastet kur nuk është fatale, mund të ketë pasoja serioze dhe kjo thekson edhe më shumë rëndësinë e vaksinimit. Asnjëri nga rastet fatale të Miçigenit nuk kanë qenë të vaksinuar.

 

Shkaqet kryesore të vdekjes në SHBA

• Sindromi i Rejit – Efektet e infeksionit me virusin e gripit në mëlçi dhe tru janë veçanërisht serioze. Në mëlçi kemi depozitim të yndyrnave, kurse në tru shfaqet edema. Sindromi i Rejit përfshin vjelljen, përgjumjen dhe mund të rezultoj me komë. Mesatarisht 40% e rasteve përfundojnë me vdekje. Origjina e sindromit të Rejit nuk është sqaruar plotësisht, por siç duket përcjell disa  infeksione virale, si gripi apo variçella (varicella zoster/herpes zoster),veçanërisht nëse vërehen tek të rinjët që janë trajtuar me aspirinë. Aspirina kundërindikohet për trajtimin e etheve gjatë fëmijërisë dhe adoleshencës për shkak rë rritjes së rrezikut për sindromin e Rejit. Acetaminofeni dhe ibuprofeni nuk shoqërohen me sindromin Rej.
   

•  Sindromi Guillain Barr (polineuriti akut idiopatik)  - Shkaktari i këtij sindromi në SNQ mbetet ende misterioz. Ky sindrom përbën një sëmundje autoimune që shoqëron një infeksion viral apo bakteror. Vaksinat e tashme kundër gripit nuk duket se rrisin rrezikun e shfaqjes së sindromit Guillain-Barr.

Sindromi i Rejit

Sindromi Guillain-Barre

Shumica e vdekjeve të shoqëruara me grip shkaktohen nga pneumonia bakterore dhe pamjaftueshmëria e veshkave. Afër 90% e vdekjeve prekin njerëzit me moshë mbi 65 vjeç.

 

DIAGNOZA

Diagnoza efikase vehet përmes izolimit të virusit dhe testeve serologjike. Virusi mund të izolohet nga hunda ose gryka. Kjo mostër më pas përdoret për të infektuar qelizat në kulturë (ose vezë). Hemadsorbimi mund të përdoret për të vërejtur qelizat e infektuara. Testet PCR detektojnë ARN-në virale. Kohëve të fundit, janë aprovuar teste të shumta që mund të përdoren nëpër laboratore mjekësore. Diagnoza shpesh mund të caktohet klinikisht bazuar në të dhënat për një shpërthim aktual të gripit, kombinuar me simptomat gjegjëse klinike (temperaturë,kollë,rrjedhje hundësh,konfuzion).

EPIDEMIOLOGJIA

Proteina HA (Hemaglutinina)

Proteina HA përfshihet në përngjitjen dhe fuzionin membranor në endosomin e qelizës së infektuar. Vendi i përngjitjes për receptorët qelizor ndodhet në një xhep (figura 7), që nuk i ekspozohet sistemit imunitar. Domenet antigjenike gjenden në sipërfaqe. Këto mund të ndryshojnë dhe kështu virusi i shmanget përgjigjes humorale pa humbur aftësinë e tij të përngjitjes për receptorët qelizor.

Proteina NA (Neuraminidaza)

Neuraminidaza e zbërthen acidin sialik (acidin neuraminik), i cili ndodhet në sipërfaqen e shumicës së qelizave. Pasi që acidi sialik është pjesë e receptorëve viral, në momentin kur virusi përngjitet për qelize, ai do t’i nënshtrohet endocitozës. Në stadin e vonshëm të infeksionit, acidi sialik do të largohet nga qeliza e infektuar falë neuraminidazës virale duke ju lehtësuar virioneve progjene daljen jashtë qelizës. Neuraminidaza gjithashtu përfshihet në penetrimin e shtresës mukotike të traktit respirator.

Ndryshimet e lehta antigjenike-drifti(rrjedhja)

Këto ndryshime antigjenike ndodhin për shkak të mutacioneve. Antitrupat kundër proteinës HA janë më të rëndësishmit në mbrojtje, edhepse edhe antitrupat kundër NA gjithashtu zenë një vend me rëndësi. Të dy proteinat iu nënshtrohen rrjedhjeve antigjenike (mutacione të akumuluara) duke rezultuar me ndryshime, me ç’rast personi që është imun ndaj formës origjinale nuk ka imunitet edhe ndaj tipit që ka pësuar rrjedhje antigjenike virale. Rrjedhjet antigjenike rezultojnë me shpërthime sporadike të epidemive dhe me epidemi me përhapje të kufizuar.

Ndryshimet e mëdha antigjenike-shiftet(ndryshimet)

Këto ndryshime antigjenike janë rezultat i riasortimit. Në rastin e gripit A, ndryshimet antigjenike ndodhin në trajtë periodike. Në shtamet virale qarkulluese gjinden edhe HA dhe NA të “reja”. Imuniteti është shumë pak i shprehur (sidomos nëse ndryshojnë të dy proteinat, apo shfaqet një HA e re) duke i hapur rrugë paraqitjes së epidemisë/pandemisë.

 

RAPORTIM RASTI
MMWR - Fatalitetet e gripit në Miçigen
 

Figura 7
Proteina HA ka një pjesë që ngjitet për receptorin qelizor.Antitrupat nuk mund të futen në “xhep”.Pasi përcaktuesit antigjenik janë në sipërfaqe të HA ,këta mund të ndryshojnë pa ndryshuar përngjitja për receptorë.Enzimat e qelizës shkatërrojnë receptorët jashtë saj por HA aktivizohet vetëm në endozom.

Figura 10A
Përmbledhje javore në SHBA  2001-2001

Figura 10B Virioni i gripit A të shpezëve (H5N1) . Një tip i virusit të gripit të zogjëve që është nëntip i virusit gripit A të shpezëve. Në këtë pamje vërehet pikëzim i sipërfaqes së vrazhdë të përbërësve proteinik që mbështjellin virionin. CDC

 

Prej nga erdhi një HA dhe NA “e re”? Të gjithë 16 tipet e HA dhe 9 tipe të NA qarkullojnë tek rosat, kurse disa tipa të tjerë gjithashtu gjenden edhe tek shtazët e tjera. Duket se disa kafshë (ka mundësi edhe derri), infektohen edhe me viruset humane edhe me ato animale. Njëra nga rikombinimet gjenetike përmban gjene që kodojnë strukturat e komponentave virusale humane por një segment të ri të HA dhe/ose NA nga virusi animal. Nëse ky virusi i modifikuar infekton njerëzit, do t’i ketë komponentat e brendshme të njejta sikurse virusi i rëndomtë human, por komponentat e reja të mbështjellësit do të rezultojnë në imunitet të dobët në popullatë. Prandaj, nëntipet e gripit A janë klasifikuar në bazë të tipeve të proteinave HA dhe NA. Ka mundësi që modifikimet madhore antigjenike nuk i vërejmë te gripi B, sepse për këtë virus nuk ka rezervoar shtazor.

Klasifikimi i tipeve të gripit:

•  Tipi A, B ose C / vendi i izolimit / numri i izolatit / viti i izolimit

• Në rastin e gripit A gjithashtu kemi: subtipin HA(H) dhe subtipin NA(N)

 P.sh., tri shtamet për vaksinën e vitit 2009/2010 janë:

• A/Brisbane/59/2007 (H1N1)

• A/Brisbane/10/2007 (H3N2)

• B/Brisbane/60/2006

Shtami H1N1 2009 që është përdorur për vaksinim kundër gripit pandemik të ri H1N1 2009 është:

A/California/ 07/ 2009(H1N1)

Tani ekziston një brengë e konsiderueshme lidhur me shpërthimet e fundit epidemike të gripit të shpendëve të shkaktuar nga shtami H5N1 i virusit të gripit A (figura 10B). Duket se ky virus i shpendëve është në gjendje të infektojë njeriun pa pasur nevojë t’i nënshtrohet një rekombinimi të domosdoshëm në ndonjë kafshë tjetër. Përqindja e vdekshmërisë te njerëzit është e lartë (afër 60%). Fatmirësisht, virusi ende nuk përhapet rregullisht nga zogjët tek njerëzit ose nga njeriu tek njeriu tjetër. Megjithatë, mbretëron frika se ky virus mund të pësojë mutacion ose t’i nënshtrohet një ristrukturimi bashkë me virusin e gripit human dhe të fitojë aftësinë e përhapjes së shpejtë nga një njeri tek tjetri derisa të jetë ende virulent.

Ka mundësi që modifikimet madhore antigjenike nuk i vërejmë te gripi B, sepse për këtë virus nuk ka rezervoar shtazor.

 

Gripi i shpezëve

Pandemi e re?

Pse momentalisht “Gripi i shpezëve” është rezistent ndaj amantadinës dhe rimantadinës?

 

Incidenca e gripit të shpezëve tek shpezët nga viti 2004-hartat (FAO)

Gripi i shpezëve dhe dendësia e derrave në Juglindje të Azisë (FAO)

Gripi i shpezëve dhe dendësia e shpezëve në Juglindje të Azisë (FAO)

 

Përhapja e tashme në njerëz dhe zogj e gripit H5N1 (CDC)  (CDC)

Gripi i shpezëve: Simptomat në shpezë (FAO)

Stadet e pandemisë

 

Gripi spanjoll 1918-1919

Pse quhet “Gripi spanjoll”?

Klasifikimi i viruseve të gripit

MBIKËQYRJA

Vlerësimi i ashpërsisë së gripit në ndonjë vit më së miri përcaktohet me numrin e vdekjeve të shkaktuara nga pneumonia ose gripi, të cilat krahasohen me normën e përshtatjes stinore (figura 9).

Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) siguron një mbikëqyrje të vazhdueshme të shpërthimeve të gripit në gjithë botën dhe zotëron një seri të tërë të laboratoreve “rojtare” për të shikuar se çka po ndodh me popullatën ku qarkullon virusi. CDC vepron njësoj në SHBA dhe bashkëpunon me OBSH-në.

Zakonisht ,virusi më i rëndësishëm i gripit është ai i gripit A, por në disa stinë, tipi B është shkaktari më i shpeshtë i gripit. Kohëve të fundit  H1N1 dhe H3N2 shpesh kanë bashkëqarkulluar (figura 10A); proporcioni i secilit virus mund të ndryshojë në mënyrë dramatike nga viti në vit.

Vaksinat

Ekzistojnë dy tipe të vaksinave:

 

• VAKSINA TREVALENTE E INAKTIVUAR (VTI)

 Vaksina trevalente e inaktivuar(VTI) është një preparat i inaktivuar i virusit të rritur në vezë (kultivimi) dhe jepet me injeksion. Vetëm disa forma të vaksinës janë çertifikuar nga FDA për fëmijët e vegjël-rekomandimet vjetore të ACIP(shih më poshtë) japin detajet e përdorimit. Mbrojtja bëhet përmes antitrupave të tipit IgG.

• VAKSINA E GJALLË E VIRUSIT TË DOBËSUAR TË GRIPIT (LAIV)

Virusi i gjallë i dobësuar i gripit (LAIV- në treg si FluMist) (shiko Mësimet nga Gjenetika) përgatitet prej virusit të rritur në vezë. Jepet tek njerëzit e shëndoshë (ata që nuk rrezikohen për komplikime nga infeksionet e gripit), femrat nga 2-49 vjeç (jo shtatzënat); por nuk duhet të jepet tek fëmijët më të vegjël se 5 vjeç që janë të prekur nga ndonjë sëmundje reaktive e organeve të frymëmarrjes (p.sh. fëmija që ka kaluar gulçimë rekurente). Jepet me rrugë nazale dhe duhet të nxisë imunitetin mukotik, humoral e qelizor. Kundërindikohet tek fëmijët dhe adoleshentët  që përdorin çfarëdo terapie, e cila përmban aspirinë(për shkak të rrezikut potencial të sindromit të Rejit, pasiqë virusi është i gjallë).

Të dy vaksinat e gripit formulohen çdo vit, duke përdorur tipet dhe shtamet e gripit që parashikohen të jenë problematikë për atë vit (parashikimet bazohen në monitorimet e vazhdueshme të gripit në tërë botën). Vaksinat janë multivalente, të tashmet janë trivalente dhe përmbajnë dy shtame të gripit A bashkë me një shtam të gripit B. Vaksinën duhet dhënë për çdo vit, sepse shtamet më efikase për vaksinë do të ndryshojnë si rrjedhojë e ndërrimeve gjenetike të virusit. Vaksinat zakonisht jepen në vjeshtë (figura 11),pasi të përcaktohen shtamet stinore për vaksinim në fillim të vitit. Duke dhënë vaksinën në vjeshtë mbrojtja do të jetë maksimale në kulmin e sezonës së gripit. Pasi të dy vaksinat rriten në vezë, ato janë të kundërindikuara tek personat alergjik ndaj vezëve.

(shikoni gjithashtu seksionin e vaksinave)

Rekomandimet e CDC: ”Mjekët duhet të japin vaksinën tek personat që dëshirojnë të reduktojnë mundësinë e prekjes nga gripi (vaksina mund të jepet edhe të fëmijët më të vegjël se 6 muajsh). Personat që punojnë në shërbimet vitale publike këshillohen për vaksinim në mënyrë që të zvogëlojnë në minimum pasojat e efekteve të disfavorshme gjatë përhapjes së gripit. Studentët apo personat tjerë që gjenden nëpër institucione të mëdha ( p.sh. ata që jetojnë nëpër konvikte) duhet të inkurajohen për marrjen e vaksinës për të zvogëluar pengesat në veprimtarinë e tyre gjatë epidemive”.

Figura 11
Kur të marrim vaksinë kundër gripit
CDC

 

Kimioterapia

•  Zanamiviri (Relenza) dhe Oseltamiviri (Tamiflu)

Dy inhibitorë të neuraminidazës janë aprovuar nga FDA: Zanamivir (Relenza) dhe Oseltamivir(Tamiflu). Ata janë aktivë kundër gripit A dhe B duke reduktuar kohëzgjatjen e gripit të pandërlikuar (përafërsisht rreth 1 ditë në 70-90% të të rriturve) nëse jepen në dy ditët e para të fillimit të sëmundjes.

Deri sot ka pak studime mbi efikasitetin e këtyre barnave në reduktimin e ndërlikimeve serioze tek grupet e rrezikuara kur janë përdorur për trajtim të gripit në krahasim me përdorimin e tyre për profilaksë. Disa të dhëna të limituara tregojnë se këto barna mund të jenë të dobishme. Sidoqoftë, të dyja rekomandohen edhe për profilaksë edhe për trajtim.

• Rimantadina dhe Amantadina

Rimantadina dhe amantadina bllokojnë hyrjen e virusit në endozom dhe gjithashtu interferojnë me lirimin e virusit (shiko seksionin e kimioterapisë antivirale). Ato mund të jepen si agjent parandalues gjatë shpërthimeve të gripit, sidomos tek personat e rrezikuar dhe personeli kyç. 

Këto barëra janë përdorur me të madhe. Mirëpo, në stinën e gripit të vitit 2005-2006, rreth 92% e shtamit të ekzaminuar H3N2 pësoi mutacion, duke dhënë rezistencë në këto barna, sikurse edhe 25% e shtameve të testuara të H1N1. Probleme të ngjashme janë vërejtur për disa stinë me rradhë, prandaj këto barna nuk rekomandohen më për përdorim derisa të bie rezistenca e shumicës së mutantëve qarkullues. Në mungesë të mutacioneve rezistente ato ishin agjensë të mirë profilaktikë për gripin A (por jo për gripin B), edhepse ka disa probleme për marrjen e tyre afatgjate. Ato mund të jepen si profilaksë gjatë epidemive- sidomos tek personat e rrezikuar dhe tek personeli kyç. Ato, po ashtu, mund të jepen gjatë kohës së vaksinimit për disa javë-derisa përgjigja humorale të ketë pak kohë për t’u zhvilluar. Ka dëshmi se rimantadina dhe amantadina mund ta redukojnë kohëzgjatjen e gripit A jorezistent nëse jepen herët gjatë infeksionit.

Trajtimet tjera

STRUKTURA MOLEKULARE
Rimantadina
Relenza

CASE REPORT
Swine Influenza A (H1N1) Infection in Two Children --- Southern California, March--April 2009

MMWR-CDC

 

Kthehu në seksionin e virologji të Microbiology and Immunology On-line

faqja së fundi e ndërruar në  Monday, February 16, 2015
faqja mbahet nga  Richard Hunt