x x

 INFECTIOUS DISEASE

BAKTERIYOLOJİ IMMUNOLOGY MYCOLOGY PARASITOLOGY VIROLOGY

ENGLISH

 

BAKTERİYOLOJİ - BÖLÜM ONÜÇ - KISIM 1

STREPTOCOCCUS PNEUMONİAE


Dr. Alvin Fox
Emeritus Professor
University of South Carolina School of Medicine
Columbia
South Carolina

Çeviren.
Prof. Dr. Mustafa Demirci

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Tıp Fakültesi

 

SLOVAK

SPANISH
ALBANIAN
 
SEARCH
Let us know what you think
FEEDBACK
  
Logo image © Jeffrey Nelson, Rush University, Chicago, Illinois  and The MicrobeLibrary

 

ANAHTAR KELİMELER
S. pneumoniae, Diplococcus, Pnömokok, Otolizin, Safrada erime deneyi, Optokin duyarlılık, Kapsül, Kapsül şişme deneyi reaksiyonu, Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Koagülaz pozitif, Koagülaz negatif, Alfa, Beta, Gama ve Delta sitotoksinler, Lökosidin, Lipaz, Eksfolyatin, Enterotoksin, Toksik şok sendromu, Toksik şok toksini, Protein A
 



strep-pneu2.jpg (30090 bytes) Şekil 1a; Omurilik sıvısında Streptococcus pneumoniae. FA boya (dijital renklendirme). CDC/Dr. M.S. Mitchell

 

 

strep-pneu.jpg (34733 bytes) Şekil 1B; Streptococcus pneumoniae Skanning Elektron Mikrografı. CDC/Dr. Richard Facklam rrf2@cdc.gov

 

Spneumo.jpg (85081 bytes) Şekil 1C; Kapsülle Sarılı Streptococcus pneumoniae © Gloria J. Delisle ve Lewis Tomalty, Queens Üniversitesi, Kingston, Ontario ve MicrobeLibrary

A spneu-opt.jpg (13412 bytes) smit-opt.jpg (17246 bytes) Şekil 2; Ağızda bulunan normal alfa streptokoklardan, patojenik Streptococcus pneumoniae'yı ayırt etmek zordur. Her ikiside kanlı ağarda alfa-hemolitik koloni oluştururlar ve bu koloniler "P" diski (optokine) kullanılarak ayırt edilmelidir. S. pneumoniae (A) duyarlıyken, S. mitis dirençlidir (B) © Pat Johnson, Palm Beach Community College, Lake Worth Florida

 

 

Şekil 3; Neufeld-kapsül şişme deneyi kullanılarak kapsül şişmesi ortaya çıkarılan Streptococcus pneumoniae bakterilerinin fotomikrografıdır. CDC

 

 

 

Şekil 4; İnvazif pnömokok hastalığına, 5 yaşın altındaki çocuklarda, yedi değerli pnömokok aşısının etkisi. CDC

 

 

 

GİRİŞ

STREPTOCOCCUS PNEUMONİAE

PNÖMOKOK HASTALIĞI
S. pneumoniae (Şekil 1) her yaşta (özellikle genç ve yaşlı) pnömoninin önde gelen nedenidir ve sıklıkla üst solunum yollarında oluşan "hasar" (örn, viral enfeksiyonu takiben) sonrasında gelişmektedir. Aynı zamanda orta kulak enfeksiyonlarına da (otitis media) yol açar. Organizma genellikle bakteriyemi ve menenjite neden olacak şekilde yayılım gösterir. S. pneumoniae α hemolitiktir ve hiçbir streptokok grup antijenine sahip değildir.

 

Çocuklarda pnömokok hastalığı açısından risk faktörleri (CDC)

  • 2 yaştan daha genç

  • Grup çocuk bakımında

  • Belirli hastalıklar (orak hücreli anemi, HIV enfeksiyonu, kronik kalp veya akciğer hastalığı)

  • Koklear implantlar veya beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçakları (beyin ve omuriliği çevreleyen sıvının dışarı kaçması)

Bazı Kızılderili, Alaska yerlileri ve Afro-Amerikan çocuklar da yüksek risk altında olabilir.

Yetişkinlerde pnömokok hastalığının risk faktörleri (CDC)

  • Kronik hastalıklar (akciğer, kalp, karaciğer veya böbrek hastalığı, astım, diyabet veya alkolizm)

  • Bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar (HIV / AIDS, kanser, veya hasarlı/eksik dalak) Huzurevinde veya diğer bakım tesislerinde uzun süreli yaşam

  • Koklear implantlar veya beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçakları (beyin ve omuriliği çevreleyen sıvının kaçışı)

  • Sigara içme


Hastalık ve Belirtileri

Pnömokok pnömonisi (zatürresi)

CDC'ye göre, Birleşik Devletler'de her yıl pnömokok pnömonisi nedeniyle 400,000 dolayında hastaneye yatış meydana gelir. Yetişkin toplum kökenli pnömoninin yaklaşık %30'undan Pnömokoklar sorumludur.

Pnömokok pnömonisi pnömokokların neden oldukları hastalıklar arasında en sık görülen ciddi formudur ve tüm yaş gruplarında hafiften ağıra değişik şekillerde olabilir. Komplikasyonlar olarak; plevra zarlarının arasındaki boşluğun enfeksiyonu (ampiyem), kalbi çevreleyen zarlar olan perikard enflamasyonu (perikardit), akciğerlerde içine hava veren havayolu blokajı (endobronşiyal tıkanıklık), akciğer kollapsı (atelektazi) ve akciğerlerde irin (abse) toplanması olabilir.

Bu non-invaziv pnömokokal pnömoni hastalarının yaklaşık yüzde beşi ölümcüldür, ancak oran yaşlı hastalarda daha yüksek olabilir.

Semptomlar aşağıdakileri içerir (CDC):

  • Ateş ve titreme

  • Öksürük

  • Hızlı solunum veya nefes almada zorluk

  • Göğüs ağrısı

  • Yaşlı hastalarda konfüzyon veya uyuşukluk, yukarıda listelenen belirtilerden daha yaygındır


Pnömokokal menenjit

Amerika Birleşik Devletleri'nde, pnömokok enfeksiyonu vakalarının tamamının %13-19 arasında bakteriyel menenjit olur. Her yıl tahminen 3.000 pnömokokal menenjit vakası meydana gelir. Bu invaziv enfeksiyon pnömokokal hastalıkların en şiddetli türüdür. Pnömokok menenjit geciren 5 yaşından daha küçük çocukların yüzde onu ölür. Hayatta kalanlarda, işitme kaybı veya gelişimsel gecikme dahil olmak üzere uzun vadeli sorunlar görülebilir. Ölüm riski yaşlı hastalarda artar.

Semptomlar aşağıdakileri içerir (CDC):

  • Boyun tutulması

  • Ateş ve baş ağrısı

  • Ağrı parlak ışıklara bakarken

  • Konfüzyon

  • Bebeklerde, menenjit yememe ve içmeme, uyuşukluk ve kusmaya neden olabilir.


Pnömokokal bakteriyemi ve sepsis

Her yıl ABD'de yaklaşık 12.000 pnömokokal bakteriyemi vakası meydana gelir. Bakteriyemi gelişen asplenik hastalar çok çabuk kötüleşebilir.

Pnömokokal pnömoni olan hastaların %25 ila 30 kadarında bakteriyemi görülür. Vaka-ölüm oranı %5-7 ve yaşlılar arasında daha yüksek %60 olabilir. Pnömokokal bakteremi olan çocukların yaklaşık %4'ü enfeksiyondan ölür. Ölüm oranı, yaşlı hastalarda artar.

Semptomlar aşağıdakileri içerir (CDC):

  • Ateş

  • Titreme

  • Uyuşukluk


Pnömokokal orta kulak iltihabı

Pnömokoklar akut otitis medianın yaygın nedenidirler. Onlar orta kulak aspiratlarının %28-55'inde bulunmaktadırlar. Çocukların, 12 aya kadar geçen sürede en az %60'ı en az bir dönem akut otitis media geçirmişlerdir. Sinüsler de enfekte olabilir. Bu enfeksiyonlar genellikle hafiftir. Bazı çocuklarda tekrarlanan kulak enfeksiyonları gelişebilir ve kulak tüpleri gerekebilir. Bu pnömokokal kulak enfeksiyonları Amerika Birleşik Devletleri'nde yılda doktorlara 10 milyondan fazla başvuruya neden olmaktadır.

Semptomlar aşağıdakileri içerir (CDC):

  • Kulak ağrısı

  • Kırmızı şiş kulak zarı

  • Bazen ateş ve uykululuk

Tanı

Balgamda direkt Gram boyama veya kapsül antijeni ile gösterilmesi tanı koydurucu olabilir. Organizma koyun kanlı agarda iyi ürer.

Otolizin

Pnömokoklar safrada erime deneyi ile identifiye edilirler. Bir otolizin, (peptidoglikan-değrade edici enzim) safra ile temas sonrası hücre zarından salınır ve peptidoglikana bağlanmış teikoik asit içeren bir koline bağlanır. Daha sonra otolizin hücre lizisi ile sonuçlanan bakteriyel hücre duvarını sindirir. Hücreler kolin yerine etanolaminli ortamda ürerlerse, etanolamin teikoik asit içine katılır. Otolizinler bu durumda hücre duvarını parçalayamazlar. Buradan anlaşılmaya çalışılan, bir öneri olarak, otolizinin antibiyotikler (penisilin dahil) ile in vivo pnömokok öldürülmesinde kullanılabilir olup olmadığıdır.
Organizmalar da (etil hydrocupreine) optokine duyarlılık yine tanı koydurucudur (Şekil 2).
 

Kapsül

Kapsül virülan türlerde oldukca belirgindir ve karbonhidrat antijenleri yapısında olmakla birlikte oldukça değişkenlik gösterebilir (Şekil 1c). Kapsül, anti-fagositiktir ve bağışıklama öncelikle kapsüle karşı yapılmaktadır. Kapsül aşıları duyarlı bireyler için kullanılabilir; bağışıklık serotipe özgüdür. Uygun tip-spesifik antiserum kullanarak, izole edilen bakterilerin üzerinde kapsül "sabit"lenebilir ve mikrobiyal tanımlamada (Şekil 3) yararlı olan mikroskobik olarak görünür hale getirilebilir (kapsül şişme deneyi).

Organizma ayrıca (alfa hemoliz olarak gözlenen) anaerobik koşullar altında eritrositleri parçalayan pnömolizin üretir.

Teikoik asitin komplemanı aktive etmesi, enfeksiyonun merkez bölgesine çok sayıda inflamatuar hücrelerin göçünü açıklayabilir.


Bulaş
S. pneumoniae tükrük ve mukus ile temas yoluyla insandan insana bulaşır.

Tedavi

S. pneumoniae'nın birçok suşu penisiline karşı hassastır. Bununla birlikte, direnç oldukça yaygındır ve ABD'nin bazı kesimlerinde penisiline karşı invasiv pnömokok izolatlarında %15 direnç görülmektedir.

Aşı

Pnömokokal aşıların çeşitli türleri vardır ve ağır hastalık, hastaneye yatış ve ölümün önlenmesinde çok etkilidirler. Aşı öncesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde, beş yaş altı çocuklarda, pnömokokal hastalıklar nedeniyle, her yıl 200 kişinin ölmekte, menenjit yaklaşık 700 vaka menenjit gelişmekte ve 13.000 dolaşım sistemi enfeksiyonu görülmekteydi. Aşılama başladıktan sonra, bu sayılar önemli ölçüde düşmüştür. İlk aşıdan önce, beş yaşın altındaki çocuklar arasında invaziv pnömokokal hastalık olan pnömokokal menenjit oranları 100.000 nüfusu başına 80 vakayken aşılamadan sonra 10 vakaya düşmüştür (Şekil 4).

PCV7 aşısının kullanıma girmesinden sonra, yedi serotipe bağlı hastalık oranları 2007 yılında 100.000'de 1'den daha az oranlarına düşmüştür.

Konjuge pnömokok aşısı (PCV13 veya Prevnar 13) çocuklarda en ağır hastalıktan sorumlu 13 serotipe karşı koruma sağlar.


 

Mikrobiyoloji ve İmmünoloji On-line Kitabı Bakteriyoloji Bölümüne dön


This page last changed on Thursday, March 03, 2016
Page maintained by Richard Hunt