x x

x

BAKTERIOLOGJIA IMUNOLOGJIA MIKOLOGJIA PARAZITOLOGJIA VIROLOGJIA

ANGLISHT


IMUNOLOGJIA – KAPITULLI 2  

SISTEMI I KOMPLEMENTIT 

Dr Gene Mayer
Department of Pathology, Microbiology and Immunology
University of South Carolina
Columbia

Pėrkthyer nga:
Dr. Burim Neziri
alergo-imunolog klinik
Asistent nė Institutin e Fiziologjisė Patologjike - Fakultetiti i Mjekėsisė, Prishtinė

SPANJISHT

E-MAIL DR LUL RAKA

Universiteti i Prishtinės

Na tregoni vlerėsimin Tuaj
FEEDBACK

  



 

 

OBJEKTIVAT

Kuptimi i ekzistimit tė rrugėve tė ndryshme tė aktivizimit tė SK 

Njohja e mekanizmave enzimatik dhe jo-enzimatik tė aktivizimit tė SK 

Njohja e karakteristikave biologjike tė produkteve tė aktivizimit tė SK 

Njohja e rėndėsisė sė SK nė mbrojtjen e organizmit, zhvillimin e procesit inflamator dhe dėmtimin indor 

Kuptimi i mekanizmave rregullues tė aktivizimit tė komplementit dhe produktet e tyre



bordet.jpg (27945 bytes)  Jules Bordet  (1870-1961), zbuluesi i sistemit tė komplementit.  
National Library of Medicine

Figura 1. Rrugėt e aktivizimit tė sistemit tė komplementit


FUNKSIONET E KOMPLEMENTIT

Historikisht, termi komplement (C) apo sistemi I komplementit (SK) ėshtė shfrytėzuar pėr t’iu referuar komponentės termolabile tė serumit, e cila ka qenė e aftė qė tė shkatėrroj bakteret (kjo komponentė e humb aktivitetitn nėse serumi nxehet pėr 30 minuta nė 56˚C). Megjithatė, sot dihet se sistemi i komplementit kontribuon nė mbrojtjen e organizmit edhe pėrmes rrugėve tjera. SK mund tė ndihmojė procesin e fagocitozės pėrmes
opsonizimit tė baktereve; rekrutimit dhe aktivizimit tė qelizave tė ndryshme, pėrfshirė kėtu edhe qelizat polimorfonukleare dhe makrofagėt; pjesėmarrjes nė rregullimin e pėrgjigjes imunitare pėrmes antitrupave si dhe mund tė ndihmoj nė eliminimin e produkteve tė fundit siē janė komplekset imune dhe qelizat apoptotike. SK, poashtu mund tė ketė efekte tė dėmshme pėr makroorganizmin (strehuesin); kontribuon nė procesin inflamator dhe dėmtimin indor si dhe mund tė provokojė proceset anafilaktike.

SK, pėrbėhet nga 20 proteina tė ndryshme tė serumit (tab.1), tė cilat prodhohen nga qeliza tė ndryshme, pėrfshirė hepatocitet, makrofagėt dhe qelizat epiteliale tė zorrėve. Disa nga proteinat e SK lidhen pėr imunoglobulinat apo komponentet e membranės qelizore. Tė tjerat janė proenzime, tė cilat, kur aktivizohen, lidhen pėr njė apo mė shumė proteina tjera tė SK. Nėse ndodhė kjo ndėrlidhje, nga disa proteina tė SK ndahen pjesėza (fragmente), tė cilat aktivizojnė qelizat e tjera, rrisin lėshueshmėrinė vaskulare apo shkaktojnė opsonizmin e baktereve.
 

Nomenklatura e komplementit

 

Tabla 1. Proteinet dhe Sistemi i Komplementit

Rruga Klasike

Rruga e Lecitinės

Rruga Alternative

Rruga e Lizės (Litike)

Aktivizimi i proteineve:

C1qrs, C2, C3, C4

 

Proteinet kontrolluese:

C1-INH, C4-BP

 

Proteina mannan lidhėse (MBP), serinė –proteaza e lidhur pėr mannan (MASP, MASP2)

C3, Faktorėt B & D*, Properdina (P)

 

 

Faktorėt I* & H, faktori i vonuar i akcelerimit (decay accelerating factor - DAF), Receptori i komplementit (Complement receptor 1 -CR1), etj.

 

C5, C6, C7, C8, C9

 

 

Proteina S

 

Pėr komponentet e nėnvizuara ėshtė i domosdoshėm ndėrmjetėsimi enzimatik pėr t’u aktivizuar.

Komponentet e shėnuara me yll kanė aktivitet nativ enzimatik.

 

 

RRUGĖT E AKTIVIZIMIT TĖ SISTEMIT TĖ KOMPLEMENTIT

Aktivizimi i SK mund tė zhvillohet nėpėrmjet katėr rrugėve (Figura 1): rrugės klasike, rrugės sė lecitinės, rrugės alternative dhe rrugės sė lizės apo rrugės sė atakut membranor. Rruga klasike dhe ajo alternative pėrcillen me aktivizimin e C5 konvertazės dhe rezultojnė me prodhimin e komponentės C5b, e cila ėshtė esenciale pėr aktivizimin e rrugės sė atakut membranor.
 

FILM
Aktivizimi i komplementit dhe funksionet biologjike 
High Resolution Quicktime 
Loė Resolution Quicktime

© Scott R. Barnum, University of Alabama, Birmingham, Ala., USA and The MicrobeLibrary

CGAP
Rrugėt e detajuara tė sistemit tė komplementit nga CGAP/Biocarta

RRUGA KLASIKE (Figura 2) 

Aktivizimi i komponentės C1 

C1, ėshtė proteinė me shumė njėsi e cila nė vete pėrmban tri proteina tė tjera (C1q, C1r, C1s). Kjo proteinė lidhet pėr regjionin Fc tė molekulės sė IgG dhe IgM, i cili regjion mė parė ka hyrė nė interaksion me antigjenin. Jonet e Ca++ dhe Mg++ janė tė domosdoshme pėr realizimin e lidhjės sė komponentės C1 me antitrupat, ndėrsa kjo lidhje nuk mund tė ndodhė me antitrupat tė cilėt nuk janė tė lidhur me antigjenet. Nė disa raste komponenta C1 mund tė lidhet me imunoglobulinat e grumbulluara edhe pa praninė e kėtyre joneve (p.sh. IgG e grumbulluara). Kjo lidhje mund tė realizohet pėrmes komponentės C1q e cila duhet gjithsesi tė jetė e lidhur me sė paku dy molekula tė antitrupave pėr tė qenė fikse. Lidhja e komponentės C1q rezulton me aktivizimin e komponentės C1r e cila mė pas aktivizon komponentėn C1s. Rezultati i gjithė kėsaj ėshtė formimi i komponentės C1qrs aktive, e cila nė fakt paraqet njė enzim, i cili do tė ndanė komponentėn C4 nė dy fragmente C4a dhe C4b.

 

Aktivizimi i komponentės C4 dhe C2 (gjenerata e C3 konvertazės) 

Fragmenti C4b i krijuar do tė lidhet pėr membranėn qelizore derisa fragmenti tjetėr C4a do tė lirohet nė ambientin mikroqelizor. Komponenta ‘’C1qrs’’ do tė veprojė edhe nė komponentėn C2 duke e ndarė atė nė dy fragmente tė reja, C2a dhe C2b. Fragmenti C2a lidhet pėr membranėn qelizore, sė bashku me fragmentin C4b, ndėrsa fragmenti C2b lirohet nė ambientin mikroqelizor. Rezultat i bashkėveprimit tė fragmenteve C4bC2a ėshtė krijimi i C3 konvertazės, e cila mė pas do tė vepron nė komponentėn C3 duke e ndarė atė nė fragmentet C3a dhe C3b.

 

Aktivizimi i komponetės C3 (gjenerata e C5 konvertazės) 

Fragmenti C3b sė bashku me C4b dhe C2a do tė lidhen pėr membranėn qelizore, ndėrsa fragmenti C3a lirohet nė ambientin mikroqelizor. Bashkėveprimi i fragmenteve C4bC2aC3b rezulton me krijimin e C5 konvertazės e cila njėherit paraqet edhe fundin e rrugės klasike tė aktivizimit tė komplementit.

Shumė produkte tė rrugės klasike tregojnė aktivitet tė fuqishėm biologjik dhe nė kėtė mėnyrė ndihmojnė nė mbrojtjen e organizmit. Disa nga kėto produkte mund tė shprehin edhe efekte tė dėmshme, nėse prodhimi i tyre ndodhė nė mėnyrė tė pakontrolluar. Nė tabelėn 2 janė pėrgjithėsuar aktivitetet biologjike tė komponenteve tė rrugės klasike.

 

Tabla 2.  Aktiviteti biologjik i produkteve tė rrugės klasike

Komponenta Aktiviteti biologjik
C2b Prokininė; zbėrthehet nga plazmina pėr tė krijuar kininėn, e cila mund tė qojė te zhvillimi i edemės
C3a Anafilatoksina; mund tė aktivizon dhe degranulon bazofilet dhe mastocitet duke rezultuar kėshtu nė rritjen e permeabilitetit vaskular dhe kontraksionin e muskujve tė lėmuar, tė cilat mund tė qojnė deri nė gjendjen e anafilaksisė
C3b

Opsoninė; stimulon fagocitozėn duke u lidhur pėr receptorėt e sistemit tė komplementit

Aktivizon qelizat fagocituese
C4a Anafilatoksinė (efekt tė ngjashėm me C3a, por dukshėm mė tė dobėsuar)
C4b

Opsoninė; stimulon fagocitozėn duke u lidhur pėr receptorėt e sistemit tė komplementit

        
Nėse rruga klasike nuk kontrollohet mė tutje, do tė vazhdojė prodhimi i fragmenteve tė tjera tė sistemit tė komplementit (C2b, C3a dhe C4a). Prandaj, duhet tė ekzistojė patjetėr njė mėnyrė e cila e rregullon aktivitetin e rrugės klasike tė aktivizimit tė komplementit. Tabela 3 pėrshkruan rrugėt pėrmes tė cilave rregullohet aktiviteti i rrugės klasike.


 

Tabla 3.   Rregullimi i Rrugės Klasike

Komponenta Rregullimi
Tė gjitha C1-INH; ndanė (disocion) C1r dhe C1s nga C1q
C3a C3a deaktivatori (C3a-INA;karboksipeptidaza B); deaktivizon C3a
C3b Faktorėt H dhe I; Faktori H nxit zbėrthimin e C3b pėrmesė Faktorit I
C4a C3-INA
C4b C4 proteina lidhėse (C4-BP) dhe Faktor I; C4-BP nxit zbėrthimin e C4b pėrmesė Faktorit I; C4-BP gjithashtu parandalonė lidhjen e C2a me C4b duke bllokuar kėshtu formimin e C3 konvertazės

 

Rėndėsia e komponentės C1-INH nė rregullimin e aktivitetit tė rrugės klasike mė sė miri shihet te rastet kur mungon kjo komponentė. Ėshtė vėretjur se mungesa (deficienca) e komponetės C1 INH pėrcillet me zhvillimin e sėmundjes sė angioedemės hereditare.

 


A.Gjenerimi i C3 konvertazės nė rrugėn klasike


B. Gjenerimi i C5 konvertazės nė rrugėn klasike

 
C. Aktivizimi i C3 me rrugėn klasike

Figura 2

 

Figura 3. Rruga e lecitinės

RRUGA E LECITINĖS 

Rruga e lecitinės (Figura 3) ėshtė shumė e ngjashme me rrugėn klasike. Kjo rrugė fillon pas lidhjes sė manozė-lecitinės (mannose binding lecitin-MBL) pėr sipėrfaqen e murit bakterial. Kjo lidhje realizohet pėrmes manozės e cila pėrmban polisaharide dhe nė momentin kur ndodh kjo lidhje do tė krijohen dy serinė proteaza, MASP1 dhe MASP2 (MBL-associated serine proteases). MASP1 dhe MASP2 luajnė rol tė ngjashėm sikurse fragmentet C1r dhe C1s tė rrugės klasike, gjegjėsisht MBL luanė rolin e fragmentit C1q tė rrugės klasike. Krijimi i kompleksit tremolekular MBL/MASP-1/MASP2, rezulton me aktivizimin e MASPs dhe mė tutje ndarjen e kompnentės C4 nė fragmented C4a dhe C4b. Fragmenti C4b lidhet pėr membranėn qelizore, ndėrsa fragmenti C4a do tė lirohet nė ambientin mikroqelizor. MASP e aktivizuar do tė veprojė gjithashtu nė komponentėn C2 duke e ndarė atė nė dy fragmente tjera - C2a dhe C2b. Nė vazhdim fragmenti C2a sė bashku me C4b lidhen pėr membranėn qelizore, ndėrsa C2b lirohet nė ambientin mikroqelizor. Rezultat i veprimi tė kompleksit C4bC2a ėshtė krijimi i C3 konvertazės. Ky kompleks vepron nė komponetėn C3 duke e ndarė atė ne dy fragmente C3a dhe C3b. Fragmenti C3b sė bashku me kompleksin C4bC2a do tė lidhet pėr membranėn qelizore, ndėrsa fragmenti C3a do tė lirohet nė ambientin mikroqelizor.

Aktiviteti biologjik dhe proteinat rregullatore tė rrugės sė lecitinės janė tėrėsisht tė ngjashme me ato tė rrugės klasike. 

 

 Figura 4. Aktivizimi spontan i komponentės C3 (C3 tick-over)

RRUGA ALTERNATIVE

Rruga alternative fillon me aktivizimin e komponentės C3. Pėr t’u aktivizuar kjo rrugė janė tė nevojshėm faktori B, D dhe jonet e Mg++, tė cilėt normalisht ndodhen nė serum.

Skema e pėrgjithshme e formimit tė fragmentit C3b (Figura 4) 

Nė kushte normale nė serum nė menyrė spontane do tė hidrolizohet njė sasi fare e vogėl e komponetės C3 e cila rezulton me prodhimin e fragmentit C3i. Faktori B lidhet pėr fragmentin C3i dhe nė kėtė mėnyrė nxisin reaksionin e faktorit D, i cili mė pas vepron nė faktorin B duke krijuar nga ai fragmentin Bb. Kompleksi C3iBb vepron ngjashėm sikurse C3 konvertaza dhe mė pas ndan komponentėn C3 nė fragmentet C3a dhe C3b. Pas formimit tė fragmentit C3b, faktori B do tė lidhet pėr tė dhe ky kompleks mė pas mund tė zbėrthehet nga faktori D. Rezultat i veprimit tė kompleksit C3bBb ėshtė krijimi i C3 konvertazės e cila mė pas do tė vazhdon tė gjenerojė mė shumė fragmentin C3b. Nėse ky proces vazhdon pa u kontrolluar atėherė komponenta C3 e sistemit tė komplementit do tė harxhohet nė tėrėsi, prandaj prodhimi spontan i fragmentit C3b ėshtė i kontrolluar nė mėnyrė strikte.
 


Figura 5. Rregullimi i aktivitetit tė komponentės C3 pėrmes DAF


 

 Figura 6. Rregullimi i aktivitetit tė komponentės C3 pėrmes Cr1

 

 Figura 7.  Stabilizimi i C3 konvertazės

Figura 8. Stabilizimi i C5 konvertazės te rruga alternative

Kontrollimi i skemės sė pėrgjithshme (Figurat 5 dhe 6) 

Fragmenti C3b i prodhuar spontanisht lidhet pėr membranėn qelizore autologe dhe hyn nė interaksion me DAF (decay accelerating factor) dhe kėshtu do tė bllokohet lidhja e faktorit b me fragmentin C3b dhe rrjedhimisht edhe formimi i sasive te reja tė C3 konvertazės. Pėr mė shumė, DAF nxit zbėrthimin e fragmentit Bb nga komponenta tjetėr C3b, tė cilat kanė ndikuar nė formimin e C3 konvertazės dhe nė kėtė mėnyrė e ndalon krijimin e mėtutjeshėm tė C3b. Disa qeliza posedojnė receptorėt 1 pėr sistemin e komplementit (CR1). Lidhja e C3b me CR1 nxit zbėrthimin enzimatik tė fragmentit C3b pėrmes faktorit I. Lidhja e C3 konvertazės (C3bBb) pėr CR1 gjithashtu do tė ndikojė nė disocimin e fragmentit Bb nga kompleksi. Prandaj mund tė themi se ato qeliza tė cilat e posedojnė CR1 luajnė rol nė kontrollimin e skemės sė pėrgjithshme tė krijimit tė C3 konvertazės. Sė fundi, faktori H mund tė lidhet pėr fragmentin C3b i cili mund tė jetė i lirė apo i lidhur pėr qelize dhe kėshtu tė nxit zbėrthimin enzimatik tė fragmentit C3b pėrmes faktorit I. Nga ajo qė u tha mė sipėr mund tė konkludohet se kontrollimi i skemės sė pėrgjithshme tė krijimit tė C3 konvertazės mund tė bėhet pėrmes bllokimit tė krijimit tė C3 konvertazės, disocimit (zbėrthimit) tė C3 konvertazės ose pėrmes zbėrthimit enzimatik tė fragmentit C3b. Rėndėsia e kontrollimit tė kėsaj skeme mė sė miri ėshtė ilustruar te pacientėt me deficiencė gjenetike tė faktorit H apo I. Te kėta pacientė, deficienca e komponentės C3 pėrcillet me mundėsi tė rritura pėr infeksione tė ndryshme.

Stabilizimi i C konvertazės pėrmes aktivatorit sipėrfaqėsor (Figura 7) 

Nė momentin kur komponenta C3b do tė lidhet pėr aktivatorin pėrgjegjės tė rrugės alternative, njėkohėsisht do tė lidhet edhe pėr faktorin B, i cili nė mėnyrė enzimatike ėshtė i lidhur edhe me faktorin D dhe e gjithė kjo lidhje rezulton me formimin e C3 konvertazės (C3bBb).

Komponenta C3b ėshtė mjaft rezistente ndaj zbėrthimit nga faktori I, prandaj C3 konvertaza nuk zbėrthehet menjėherė dhe kėsaj i kontribon edhe stabilizimi nga aktivatori sipėrfaqėsor. Stabilizimit tė kompleksit i ndihmon edhe lidhja me C3bBb pėrmes properdinės. Aktivatorėt e rrugės alternative janė komponente sipėrfaqėsore tė agjensėve patogjenė, siē janė: LPS e bakterieve Gram negative, murit bakterial tė disa baktereve tjera dhe kėrpudhave. Lidhja e C3b pėr aktivatorin sipėrfaqėsor, ndikon qė C3 konvertaza e formuar tė stabilizohet dhe tė vazhdoj krijimi i sasive tė reja tė komponentės C3a dhe C3b, pėrmesė zbėrthimit tė komponetės C3.

Gjenerimi i C5 konvertazės (Figura 10) 

Njė pjesė e komponentės C3b e cila gjenerohet nga ndėrlidhja dhe stabilizimi i C3 konvertazės me aktivatorin sipėrfaqėsor, lidhet me kompleksin C3bBb dhe formon njė kompleks tė ri C3bBbC3b. Ky kompleks i ri paraqet C5 konvertazėn e rrugės alternative. Gjenerimi (krijimi) i C5 konvertazės paraqet edhe fundin e rrugės alternative. Rruga alternative mund tė aktivizohet nga njė numėr i madh i baktereve Gram-negative (mė tė shpeshtat: Neisseria meningitidis and Neisseria gonorrhoea), disa bakterie Gram-pozitive, njė numėr i caktuar virusėsh dhe parazitėsh dhe kjo rezulton me lizėn e kėtyre organizmave (mikroorganizmave). Prandaj, rruga e aktivizimit tė komplementit ofron njė mundėsi tjetėr pėr mbrojtjen e organizmit nga lloje tė ndryshme tė mikroorganizmave patogjen, para se tė fillojė veprimi i antitrupave. Deficienca e komponentės C3 rezulton me rritjen e ndjeshmėrisė ndaj mikroorganizmave tė lartpėrmendur. Rruga alternative e aktivizimit tė komplementit mund tė konsiderohet si rrugė mė primitive derisa rruga klasike dhe ajo e lecitės me gjasė kanė prejardhje nga kjo rrugė.

   
 

Duhet tė kujtojmė se rruga alternative paraqet vijėn e parė tė mbrojtjes ndaj agjensėve infeksiozė dhe njėherit mėnyrėn jospecifike tė rezistencės dhe mbrojtės nga infeksioni duke pėrjashtuar participimin e antitrupave. 

Shumė baktere Gram-negative dhe disa Gram-pozitive, shumė virusė, parazitė dhe eritrocite heterologe agregojnė imunoglobulinat (veēanėrisht IgA) dhe disa proteina tė tjera (p.sh. proteazat, produktet e rrugės sė koagulimit) dhe nė kėtė mėnyrė mund tė aktivizojnė rrugėn alternative. Proteina, cobra venom factor (CVF) ėshtė studiuar veēanėrisht nė kuptimin e aktivizimit tė rrugės alternative. 

 

 Figura 9. Rruga e lizės (litike)

RRUGA E ATAKUT MAMBRANOR (LIZĖS) (Figura 9) 

C5 konvertaza e cila mund tė ketė prejardhjen nga rruga klasike (C42a3b), e lecitinės (C42a3b) ose ajo alternative (C3bBb3b), vepron nė komponentėn C5 duke e ndarė atė nė C5a dhe C5b. C5a mbetet nė fazėn fluide, ndėrsa C5b menjėherė hyn nė reaksion me C6 dhe C7 dhe ngjitet (insertohet) pėr membranė. Mė pas, aktivizohet komponenta C8 e cila mė tutje stimulon aktivizimin e disa molekulave tė C9. Kėto molekula formojnė pore nė membranėn qelizore, pėrmes tė cilave pėrmbajtja qelizore derdhet jashtė dhe kėshtu shkaktohet liza qelizore. Liza qelizore nuk ėshtė proēes enzimatik dhe mendohet se paraqitet si pasojė e dėmtimit fizik tė membranės qelizore. Kompleksi i pėrbėrė nga C5bC6C7C8C9 quhet ndryshe edhe kompleks i atakut membranor (membrane attack complex-MAC).

Fragmenti C5a, i cili krijohet pėrmes rrugės sė lecitinės shpreh disa efekte tė fuqishme biologjike. Ky fragment ėshtė njė ndėr anafilatoksinet mė tė fuqishme. Gjithashtu, karakterizohet me efekte tė kemotaksisė pėr neutrofilet dhe stimulon proēeset respiratore nė kėto qeliza si dhe stimulon makrofagėt pėr prodhimin e citokineve. Aktiviteti i kėtij fragmenti kontrollohet nga inaktivizimi i karboksipeptidazės B (C3-INA). 

Njė pjesė ė kompleksit tė formuar C5b67, mund tė ndahet nga membrane qelizore dhe tė futet nė fazėn flutide, tė lidhet pėr qelizat qe ndodhen atypari dhe tė shkaktojė lizėn e tyre. Dėmtimi i kėtyre qelizave normalisht parandalohet nga Proteina S (vitronectin), e cila lidhet pėr kompleksin e tillė tė lirė C5b67 dhe e okupon atė duke pamundėsuar kėshtu lidhjen pėr qeliza tjera.

 

 Figura 10.  Rregullimi i komponentės C1rs (C4 konvertazės) pėrmes C1-INH

PRODUKTI AKTIV BIOLOGJIK I AKTIVIZIMIT TĖ KOMPLEMENTIT 

Aktivizimi i komplementit rezulton me prodhimin e shumė molekulave aktive biologjike tė cilat mund tė kontribojnė nė rezistencėn e organizmit, anafilaksinė dhe proēesin inflamator. 

Prodhimi i kininės 

Fragmenti C2b i cili krijohet nga rruga klasike e aktivizimit tė komplementit, ėshtė njė prokininė e cila mund tė kalon nė formėn e saj aktive biologjike duke iu nėnshtruar transformimit enzimatik nga plazmina. Teprica eventuale e C2b mund tė inaktivizohet pėrmes C1 inhibitorit (C1-INH), i cili quhet edhe serpinė. Normalisht ky faktor bėn zhvendosjen e C1rs nga C1qrs kompleksi (Fig.10). Deficienca gjenetike e C1-INH rezulton me mbiprodhimin e fragmentit C2b dhe kjo shoqėrohet me paraqitjen e edemės angioneurotike hereditare. Kjo gjendje mund tė trajtohet me Danazol, i cili stimulon prodhimin e C1-INH apo me ε-acidin amino kaproik i cili zvoglon aktivitetin e palzminės.

BURIMET E INTERNETIT
Angioedema trashėguese
Trashėgimia Mendeliane on-line (NIH)

Anafilatoksinat 

C4a, C3a dhe C5a (nė gjendje tė hiperaktivitetit) tė gjitha janė anafilatoksine tė cilat shkaktojnė degranulimin e bazofileve dhe mastociteve si dhe kontraksionin e muskujve tė lėmuar. Efektet e padėshiruara tė kėtyre peptideve i parandalon dhe kontrollon karboksipeptidaza B ( C3a-INA). 

Faktorėt kemotaktik 

C5a dhe MAC (C5b67) janė faktorė kemotaktik. C5a poashtu ėshtė njė faktor i fuqishėm i aktivizimit tė neutrofileve, bazofileve dhe makrofagėve e gjithashtu mund tė indukojė edhe adhezionin (ngjitjen) e molekulave pėr qelizat endoteliale vaskulare.

Opsoninet

C3b dhe C4b tė ngjitura pėr sipėrfaqen membranore tė mikroorganizmave, lidhen pėr CR1 e qelizave fagocituese dhe kėshtu provokojnė fagocitozėn e tyre.

 

Produktete tjera aktive biologjike tė aktivizimit tė sistemit tė komplementit 

Prodhimet e zbėrthimit tė komponentės C3 (iC3b, C3d dhe C3e) pėrmes receptorėve tė caktuar gjithashtu mund tė lidhen pėr qeliza tė ndryshme dhe kėshtu tė modulojnė funksionin e tyre.

Nė pėrgjithėsi mund tė themi se sistemi i komplementit merr pjesė gjithashtu nė mbrojtjen specifike dhe jospecifike tė organizmit dhe gjeneron (krijon) shumė produkte biologjike tė cilat mund tė kenė edhe rol tė rėndėsishėm patofiziologjik (tabela 4).

Deri sot njihen shumė gjendje tė deficiencave gjenetike kryesisht tė komponentės C tė sistemit tė komplementit, por deficiencat e komponetės C3 janė mė seriozet dhe ndonjėherė edhe fatale. Deficiencat e sistemit tė komplementit gjithashtu mund tė vėrehen te sėmundjet imunokomplekse ( p.sh. SLE) si dhe te infeksionet bakterore akute dhe kronike, infeksionet virale dhe ato me parazitė.

 

   
 

 

Tabla 4.  Aktiviteteet e prodhimeve tė aktivizuara tė SK dhe kontrolli I tyre

Fragmenti Aktiviteti Efekti Faktori kontrollues
C2a Prokininė, grumbullimin e lėngut Edemėn C1-INH
C3a Degranulimin e bazofileve dhe mastociteve; rrit permeabilitetit vaskular dhe kontraksionin e muskujve tė lėmuar Anafilaksinė C3a-INA
C3b Opsoninė, aktivizimi i qelizave fagocituese Fagocitozėn Faktorėt H dhe I
C4a Degranulimin e bazofileve dhe mastociteve; rrit permeabilitetin vaskular dhe kontraksionin e muskujve tė lėmuar

Anafilaksinė

(formė mė tė lehtė)

C3a-INA
C4b Opsoninė Fagocitozėn C4-BP dhe Faktori I
C5a Degranulimin e bazofileve dhe mastociteve; rrit permeabilitetin vaskular dhe kontraksionin e muskujve tė lėmuar

Anafilaksinė

(formė tė rėndė)

C3a-INA
Kemotaksėn, stimulon proceset respiratore, aktivizon qelizat fagocituese, stimulon prodhimin e citokineve Inflamacionin
C5bC6C7 Kemotaksėn Inflamacionin Protein S (vitronektina)
Ngjitja pėr membranėn qelizave tjera Dėmtimi indor

 

Ju keni mėsuar:

 Proteinat e sistemit tė komplementit

Dallimet dhe ngjashmėritė nė rrugėt e ndryshme tė aktivizimit tė C3

Rolin e rrugėve tė ndryshme tė aktivizimit nė imunitetin specifik dhe jospecifik

Rolin e prodhimeve tė ndryshme tė aktivizimit tė SK nė fuqizimin e imunitetit specifik dhe jospecifik dhe nė inflamacion

 

 

Tabla 5. Sėmundjet dhe deficiencat e komplementit

Rruga/Komponenta Sėmundja Mekanizmi
Rruga Klasike  
   C1INH Angioedema Hereditare Mbiprodhimi i C2b (prokinina)
  C1, C2, C4 Predispozicion pėr SLE Opsonizimi i komplekseve imune ndikonė qė ato tė jenė mė tė tretshme dhe deficinenca ndikonė nė rritjen e percipitimit nė inde dhe provokimin e inflamacionit
Rruga e Lectinės  
MBL Ndjeshmėri pėr infeksione tė shpeshta te tė porsalindurit dhe te pėrsonat imunosupresiv Paaftėsia pėr tė nxitur (filluar) rrugėn e lecitinės
Rruga Alternative  
   Faktorėt B apo D Ndjeshmėri pėr infeksione  bakteriale piogjene Mangėsia nė procesin e opsonizimit tė bakterieve
  C3 Ndjeshmėri pėr infeksione  bakteriale Mangėsia nė procesin e opsonizimit dhe paftėsi pėr tė konkretizuar atakun membranorė
  C5, C6, C7 C8, and C9 Ndjeshmėri pėr infeksione  me bakterie gram-negative Paftėsia pėr tė sulmuar membranėn e jashtme tė bakterieve gram-negative
Properdina (E lidhur pėr X) Ndjeshmėri e rritur pėr meningjitin menigokocigela Mangėsia nė procesin e opsonizimit tė bakterieve
 Faktorėt H apo I C3 deficiencė dhe ndjeshmėri pėr infeksione  bakteriale Aktivizim i pakontrolluar i kompnentės C3 pėrmesė rrugės alternative e cila rezulotnė me harxhim tė kompnentės C3

 

 

Kthehu nė seksionin e imunologjia tė Microbiology and Immunology On-line


faqja sė fundi e ndėrruar nė  Sunday, February 15, 2015
faqja mbahet nga 
Richard Hunt